Geprofessionaliseerde aanpak van COVID-19 creëert ruimte voor andere strategische onderwerpen, zoals digitalisering en duurzaamheid
- Quentics meest recente Safety Management Trend Report presenteert de standpunten van internationaal bekende experts en deelt de opvattingen van meer dan 500 professionals in arbeidsveiligheid
- Positief beeld van arbeidsveiligheid en -gezondheid blijvend: 3 van de 4 ondervraagde professionals ervaren nu meer waardering en ondersteuning
- Panel van experts vraagt om speciale aandacht voor psychische stressfactoren
- Eisen ten aanzien van geïntegreerd maatschappelijk verantwoord ondernemenvormen aanzet tot meer investeringen in arbeidsveiligheid en -gezondheid: 40% van de respondenten geeft aan dat ESG-criteria een doorslaggevende stuwende factor zijn
De afgelopen twee jaar was er ongekend veel aandacht voor arbeidsveiligheid en -gezondheid. Professionals in het veld werden geconfronteerd met een wereldwijde pandemie. Het constante heen-en-weer tussen strenge voorzorgsmaatregelen en een voorzichtige terugkeer naar ‘normaal’ leidde niet alleen tot meer druk en werklast voor HSE-managers, maar ook tot meer waardering voor hun dagelijkse werkzaamheden. Dit was een van de voornaamste bevindingen van het Safety Management Trend Report 2021. Het rapport wordt elk jaar gepubliceerd door Quentic, een van de toonaangevende leveranciers van Software as a Service-oplossingen op het gebied van management van gezondheid, veiligheid, milieu, duurzaamheid en kwaliteit. Bij het samenstellen van de trendmatige vooruitzichten voor 2022 keek Quentic naar de mate waarin deze ontwikkelingen professionals en het terrein als geheel zullen blijven beïnvloeden. Daarnaast gaat het Safety Management Trend Report 2022 in op de wijze waarop strategische invloeden zoals criteria op het gebied van mens, milieu en ondernemingsbestuur (ESG) en digitalisering in de toekomst richtinggevend zullen zijn voor de vorm van arbeidsveiligheid en -gezondheid.
Quentics redactieteam sprak met elf internationaal bekende experts, waaronder David Cant, Chartered Fellow van het Institution of Occupational Safety and Health (IOSH), Davide Scotti, HSE-expert en Secretary General for the Leadership in Health and Safety (LHS) Foundation, en Jop Groeneweg, onderzoeker en docent aan diverse Nederlandse universiteiten en bij TNO, Organisatie voor Toegepast Wetenschappelijk Onderzoek. Aanvullend op de standpunten van de experts gaven meer dan 500 professionals in arbeidsveiligheid door heel Europa hun mening over de belangrijkste trends en ontwikkelingen, van digitalisering en de invloed van de COVID-19-pandemie tot de toenemende relevantie van ESG-criteria.
Meer waardering voor arbeidsveiligheid en -gezondheid – een blijvende verandering?
Het in 2021 uitgevoerde onderzoek voor het Safety Management Trend Report liet zien dat de coronapandemie niet alleen uitdagingen bracht, maar ook leidde tot een steeds positievere perceptie van het beroepsveld. De voornaamste vraag die het Safety Management Trend Report 2022 wilde beantwoorden was daarom of dit bewustzijn en deze waardering zouden standhouden. De resultaten bevestigen dit grotendeels: drie van de vier respondenten zijn het erover eens dat arbeidsveiligheid en -gezondheid binnen hun bedrijven in het algemeen meer wordt gewaardeerd en ondersteund, of in elk geval binnen bepaalde gebieden. Bij grote bedrijven is het percentage mensen dat zonder meer een positieve verandering bevestigt zelfs nog hoger dan bij kleinere organisaties.
De respondenten hebben ook vertrouwen in de toekomst. Over het algemeen is ruim de helft van de ondervraagde specialisten en managers optimistisch en van mening dat arbeidsveiligheid en -gezondheid nog belangrijker zullen worden of dat het belang op dit hogere niveau gehandhaafd zal blijven.
Psychosociale stress blijft een belangrijk onderwerp
Ondanks de positieve vooruitzichten wijst het panel van experts erop dat er binnen arbeidsveiligheid en -gezondheid specifieke aandacht moet zijn voor psychische stress. Het wegvallen van grenzen tussen werk en privé, de omschakeling naar thuiswerken, het gebrek aan sociale verbinding en toenemende angsten gerelateerd aan infectie zijn allemaal van invloed op de geestelijke gezondheid van medewerkers. Dit vraagt om bekendheid met dit onderwerp en om bekwaam leiderschap, omdat de gevolgen van de pandemie en ook de omschakeling naar meer mobiele manieren van werken de noodzaak versterken om psychische stress op de werkplek te voorkomen. Met name menselijke factoren, zoals goed leiderschap, sociale binding en het compenseren van stressvolle situaties zullen hier een doorslaggevende rol spelen.
Inmiddels is gebleken dat het implementeren van deze maatregelen erg lastig is gezien de omschakeling naar thuiswerken en het beperken van sociale contacten in het algemeen. HSE-professionals hebben dit al erkend en willen hun competenties op deze gebieden verder uitbreiden. Duidelijk wordt echter ook dat de verantwoordelijkheid voor het voorkomen van psychische stress niet alleen op hun schouders kan rusten. Management, veiligheidsprofessionals en andere medewerkers zullen de taken en uitdagingen dit jaar alleen kunnen volbrengen door samen te werken.
Standaardprocessen binnen arbeidsveiligheid worden digitaler
De toenemende digitalisering van werkzaamheden in het algemeen blijft voor zowel kansen als uitdagingen zorgen, net zoals de digitalisering van arbeidsveiligheid en -gezondheid zelf. Trends die het afgelopen jaar al begonnen, zoals auditing op afstand, online training en digitale risico-evaluaties, blijven het komende jaar waarschijnlijk belangrijke onderwerpen. De digitale omwenteling is met name duidelijk zichtbaar op het vlak van risico-evaluatie en training. Dit betekent echter niet dat de behoefte aan digitale ondersteuning en optimalisatie volledig is vervuld, deze wordt in 2022 zelfs groter, met name met betrekking tot incidentmanagement, management van contractanten en van bezoekers.
Het panel van experts wijst echter ook op veel ingrijpendere veranderingen op het gebied van digitalisering en arbeidsveiligheid. Enerzijds benadrukken de experts hoe het gebruik van bijvoorbeeld wearables en sensoren ervoor kan zorgen dat er veiliger kan worden gewerkt. Anderzijds wijzen ze er ook op dat de toenemende mens/machine-interactie op high-tech werkplekken tot nieuwe gevaren zou kunnen leiden. Ze zien geweldige kansen, vooral met betrekking tot het onderling verbinden van werkprocessen, wat door de nieuwe 5G telecommunicatiestandaard meer dan ooit tevoren mogelijk is, en door het gebruik van kunstmatige intelligentie voor arbeidsveiligheid. Ze wijzen er echter ook op dat er in sommige gevallen nog steeds een wettelijk kader moet worden geschapen voordat een veilige, gezonde en zodoende productieve toepassing van dergelijke nieuwe technologieën op het terrein van arbeidsveiligheid en -gezondheid de standaard kan worden.
Arbeidsveiligheid en -gezondheid hand in hand met duurzaamheid
Uit het Safety Management Trend Report van dit jaar blijkt duidelijk dat arbeidsveiligheid en -gezondheid binnen een integrale context met alle andere bedrijfsprocessen moeten worden gezien. Terwijl milieu- en kwaliteitsmanagement al enige tijd onderdeel zijn van EHSQ-management, zullen de positieve druk van belanghebbenden en het publiek met betrekking tot duurzaam bedrijfsbeheer het beroep blijven vormgeven. Organisaties streven steeds meer naar geïntegreerd maatschappelijk verantwoord ondernemen waarbij milieu, mens en zakelijk beheer (ESG) even belangrijk zijn.
Dit is een geweldige kans voor arbeidsveiligheid en -gezondheid, omdat een integrale HSE-strategie in het kader van de ESG-criteria een essentiële hoeksteen is voor zakelijk succes. De overlappingen lopen uiteen van het werken op een algemeen duurzame manier tot het nemen van verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat maatregelen ter bescherming van mens en milieu tijdens het hele productieproces worden nageleefd. In dit opzicht stimuleren ESG-criteria ook investeringen in arbeidsveiligheid en -gezondheid. Deze ontwikkeling is al duidelijk merkbaar bij grote bedrijven, maar ook in middelgrote en kleinere bedrijven winnen de factoren milieu, mens en bestuur aan belang. Voor veiligheids- en HSE-professionals betekent dit dat ze de ontwikkeling van nieuwe expertisegebieden moeten doorzetten en ze hun flexibiliteit en bereidheid om te leren moeten consolideren om veiligheidsmanagement zo vanuit een holistisch perspectief actief te bevorderen.
Het Safety Management Trend Report is gratis te downloaden op www.quentic.nl/safety-trends. Andere belangrijke onderwerpen die in het rapport aan de orde komen:
- Leiderschap in veiligheid: leiderschapscompetenties als een belangrijke sleutel tot succes in HSE
- Veiligheidscultuur: “Cultuur boven compliance” - Interview met Jop Groeneweg
- "Mensen vóór procedure en richtlijnen!" - Interview met David Cant
- En nog veel meer!
Afbeeldingen
Voorblad en diagrammen 1-6 voor download (ZIP-bestand)
- Voorblad en diagrammen | CMYK | JPG | Bron: Quentic GmbH
- Voorblad en diagrammen | RGB | PNG | Bron: Quentic GmbH
Over Quentic
Quentic is een van de toonaangevende leveranciers van Software as a Service (SaaS) in de Europese HSE- en CSR-markt. Op het hoofdkantoor in Berlijn, Duitsland, werken 250 mensen, terwijl het bedrijf ook vestigingen heeft in Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Finland, Zweden, Denemarken, België, Nederland, Frankrijk, Spanje en Italië. Ruim 900 klanten hebben voor hun HSE- en CSR-management gekozen voor de softwareoplossingen van Quentic.
De online software bestaat uit tien afzonderlijke, combineerbare modules: Health & Safety, Risks & Audits, Incidenten & Observaties, Gevaarlijke Stoffen, Control of Work, Legal Compliance, Online instructies, Processen, Milieu management en Sustainability. Met kant-en-klare opleidingen en risico-evaluaties in combinatie met de modules Health & Safety en Online instructies ondersteunt Quentic momenteel talrijke ondernemingen bij de implementatie van nieuwe arbeidsveiligheidsstandaarden ter bestrijding van de COVID-19-pandemie. Het Platform ondersteunt complete managementsystemen conform ISO 14001, ISO 50001 en ISO 45001.
